Rada Prezesów zdecydowała się na kolejną
25-punktową redukcję stóp procentowych, wpisując się w oczekiwania rynku i
ekonomistów. W rezultacie powiększył się dysparytet stóp procentowych pomiędzy
strefą euro a Stanami Zjednoczonymi.
– Rada Prezesów postanowiła dziś obniżyć trzy podstawowe
stopy procentowe EBC o 25 punktów bazowych. W szczególności decyzja o
obniżeniu stopy depozytowej – poprzez którą Rada Prezesów steruje nastawieniem
polityki monetarnej – jest oparta o uaktualnioną prognozę inflacji, dynamiki
procesów inflacyjnych oraz siły transmisji monetarnej – głosi styczniowy komunikat
Europejskiego Banku Centralnego.
Stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących zostanie obniżona z 3,15% do 2,90%.
Stopa depozytowa pójdzie w dół z 3,00% do 2,75%, a stopa kredytu z 3,40% do 3,15%.
Taka
decyzja była powszechnie oczekiwana na rynkach finansowych. Jednocześnie warto
przypomnieć, że raptem dzień wcześniej Rezerwa Federalna zdecydowała się utrzymać
stopy procentowe na niezmienionym poziomie i wyraźnie już wyższym niż w
przypadku strefy euro. Obecnie różnica ta wynosi przeszło 160 pb. na korzyść
dolara
– Większość mierników presji inflacyjnej sugeruje, że
inflacja trwale ustabilizuje się w pobliżu 2-procentowego średnioterminowego
celu Rady Prezesów. Krajowa inflacja pozostaje wysoka, głównie za sprawą tego,
że płace i ceny w niektórych sektorach ze znaczącym opóźnieniem nadal
dostosowują się do przeszłego wzrostu inflacji – wyjaśnia Rada Prezesów.
EBC tnie stopy i nie ogląda się na innych
Była to już piąta obniżka stóp procentowych w Europejskim
Banku Centralnym w ramach rozpoczętego w 2024 roku cyklu poluzowania polityki
pieniężnej. W
czerwcu ubiegłego roku zapadła decyzja o pierwszej od 2019 roku obniżce stóp
procentowych w strefie euro. Wcześniej przez dziewięć miesięcy stopy
w EBC utrzymywane były na najwyższych poziomach od 2001 roku. A zatem łączna
skala obniżek już 125 pb. w przypadku stopy depozytowej oraz 160 pb. w
przypadku stopy operacji refinansujących.
Na poprzednią redukcję stóp Rada Prezesów EBC zdecydowała
się raptem półtora miesiąca temu, w
połowie grudnia obniżając koszty kredytu o kolejne 25 pb. W październiku EBC
zdecydował się na cięcie stóp o 25 pb. Natomiast we
wrześniu EBC obniżył stopę depozytową także o 25 pb., jednocześnie
redukując stopę referencyjną aż o 60 pb. w ramach zapowiedzianego jeszcze w
marcu „zawężenia” korytarza stóp procentowych.
Luzowanie polityki monetarnej w EBC rozpoczęło się na kilka
miesięcy przed spadkiem inflacji HICP w strefie euro do pożądanego przez bank
centralny poziomu. Jeszcze
w sierpniu inflacja HICP w eurolandzie wynosiła 2,2%. Dopiero wrześniowy
odczyt HICP uplasował się poniżej 2% i był to pierwszy taki przypadek od 38
miesięcy. Natomiast w
listopadzie inflacja HICP ruszyła w górę i podniosła się do 2,3%, by w
grudniu sięgnąć poziomu 2,4%.
– Ostatnie obniżki stóp procentowych stopniowo obniżają koszty
nowych pożyczek dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Równocześnie
warunki finansowe pozostają napięte, także dlatego, że polityka pieniężna
pozostaje restrykcyjna i przeszłe stopy
procentowe wciąż są transmitowane na wielość kredytu, a niektóre zapadające
zobowiązania są rolowane po wyższych stopach – napisano w komunikacie EBC.
Nie rozwiązanym problemem pozostaje ciągle nieakceptowalnie szybki wzrost
cen usług, które w grudniu były o 4,0% droższe niż rok temu – wynika z danych
Eurostatu. W rezultacie inflacja bazowa HICP czwarty miesiąc z rzędu pozostała
na poziomie 2,7%, wyraźnie przekraczając 2-procentowy cel EBC. Na tym odcinku
od miesięcy nie widać w zasadzie jakiejkolwiek dezinflacji (2,8% w czerwcu,
2,9% w maju i 2,8% w kwietniu) i jest to problem dla unijnych władz
monetarnych.
– Rada Prezesów jest zdeterminowana, aby zapewnić trwałą
stabilizację inflacji na poziomie 2-procentowego średnioterminowego celu. Swoje
decyzje będzie podejmować z posiedzenia na posiedzenie i będą one zależne od
napływających danych – zapewniły po raz kolejny władze monetarne strefy euro, rozwiewając ewentualne wątpliwości.
QT pozostaje na autopilocie
Równolegle EBC prowadzi politykę „ilościowego zacieśniania”
(QT) warunków monetarnych. W ramach QT portfel programu APP jest zmniejszany
w określonym i przewidywalnym tempie, ponieważ Eurosystem nie
reinwestuje już spłat kapitału z tytułu zapadających papierów
wartościowych. Od lipca 2023 Rada Prezesów zaprzestała reinwestycji
w ramach programu APP.
– Eurosystem nie reinwestuje już wszystkich spłat kapitału
z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach
programu PEPP i zmniejsza portfel PEPP średnio
o 7,5 mld euro miesięcznie. Rada Prezesów zamierza zaprzestać
reinwestycji w ramach programu PEPP z końcem 2024. Decyzja o redukcji
portfela PEPP zapadła ponad rok temu.
Rada Prezesów odnotowała też fakt, że 18 grudnia 2024 roku
banki spłaciły pozostałe pożyczki w ramach celowanego programu operacji
refinansowych (TLTRO), co było częścią procesu normalizacji bilansu EBC.
